Cai thuốc lá – thuốc lào vốn rất có lợi cho sức khỏe, đỡ tốn kém rất nhiều vấn đề, nhưng để cai được thuốc lá thì lại là một vấn đề rất khó khăn. Nhiều người đã năm lần bảy lượt cai thuốc lá nhưng đều không thành công. Trong thực tế nếu muốn bỏ được thuốc lá thì cần phải có rất nhiều động lực mới có quyết tâm bỏ dứt điểm.
Con người bị nghiện thuốc lá thế nào?
Thông thường người hút thuốc lá sẽ nghiện thuốc lá qua ba ba giai đoạn:
Bắt đầu có tâm lý và những quan điểm lệch lạc về thuốc lá, cứ cho rằng hút thuốc lá là một biểu tượng của sự “trưởng thành”, “nam tính”, “sành điệu” …
Nghiện hành vi: hút thuốc lá trở nên một thói quen, một phản xạ có điều kiện được củng cố bằng hình thức lập đi lập lại qua nhiều năm tháng, ví dụ hút thuốc cùng uống cà phê để thư giãn đầu óc, sau bữa ăn, khi gặp gỡ bạn bè, khi viết lách, làm việc căng thẳng … lâu dần thành thói quen khó bỏ.
Nghiện thực thể khi chất nicotine đã có tác động lên quá trình hoạt động của hệ thống thần kinh khiến người hút thuốc lá có cảm giác hưng phấn, giảm lo lắng, tăng khả năng tập trung, và khi cai bỏ thuốc lá, người nghiện hút thuốc lá cảm thấy buồn bã, lo lắng, bứt rứt, mất ngủ, khó tập trung, vật vã vì hệ thần kinh của họ đã quen với sự hiện diện của nicotine trong máu. Đây là hội chứng cai thuốc lá, nguyên nhân hàng đầu khiến việc cai nghiện thất bại.
Cách cai thuốc lá khoa học
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới WHO, ba biện pháp cai nghiện thuốc lá hiệu quả là “đánh” vào ba quá trình nghiện thuốc lá:
– Điều trị nhận thức, thay đổi hành vi: Là bước đầu tiên và rất quan trọng.
Người tư vấn cần chỉ ra lý do, hoàn cảnh, môi trường thúc đẩy việc hút thuốc lá, và lý do cần ngừng bỏ hút. Cũng cần củng cố lý do và quyết tâm muốn cai thuốc lá, ít lắm cũng chuyển đổi việc hút thuốc lá thành một động thái khác có lợi cho sức khỏe hơn.
– Dùng chế phẩm nicotine thay thế: Biện pháp được khuyên dùng cho những trường hợp bị lệ thuộc thực thể nặng.
Nicotine thay thể có thể được cung cấp qua nhiều dạng khác nhau như: viên thuốc nhai, viên thuốc ngậm dưới lưỡi, nicotine hít (thuốc lá điện tử) và phổ biến nhất là miếng dán trên da.
Về nguyên lý, đây là một cách “hút thuốc không khói”, cơ thể được cung cấp trực tiếp nicotine không từ điếu thuốc lá. Điểm khác biệt duy nhất là nicotine trong chế phẩm thay thế thấm vào máu ổn định, đồng đều hơn, khiến cơ thể không xuât hiện hội chứng cai thuốc do quá thiếu nicotine, nhưng cũng không tăng cao đạt đỉnh sảng khoái nên không gây nghiện.
Cũng cần lưu ý, nicotine là một trong 7.000 hóa chất, trong 4.000 chất độc hại có trong khói thuốc lá. Do đó chế phẩm nicotine thay thế giúp loại bỏ các chất độc này.
Tùy theo cá nhân và mức độ nghiện thuốc, thời gian dùng nicotine thay thế thường kéo dài 1-2 tháng, cá biệt có thể kéo dài đến nửa năm.
– Điều trị bằng buprobion và varenicline.
Cũng được khuyên dùng cho trường hợp lệ thuộc thực thể nặng. Buprobion và varenicline tác động lên hệ thống thần kinh làm người nghiện hút thuốc lá giảm hẳn ham muốn hút thuốc lá.
Ban đầu, với cơ chế tác động như vậy, bupropion và varenicline được hy vọng là giải pháp “đúng gốc” để cai thuốc lá. Tiếc rằng, trong thực tế khá nhiều người cai thuốc không đáp ứng với hai thuốc này, hơn nữa bupropion và varenciline là hai vị thuốc nên đều có chỉ định, chống chỉ định về tác dụng phụ khó dùng đại trà không cần kê toa.
Liên hệ ngay hotline: 098 357 1212 để biết thêm chi tiết cụ thể và được tư vấn miễn phí từ Lương y Nguyễn Xuân Vinh.
